[PODRÓŻ DOOKOŁA AZJI #1]: Niebiański smok: władca czasu i przestrzeni

Początkowa część Yijing (,,Księgi przemian”), jednego z głównych dzieł klasycznej literatury chińskiej, przyjmuje jako wizerunek wzorcowy ruch niebiańskiego smoka; najpierw ukrytego w głębiach wód poniżej horyzontu, potem pojawiającego się na polach i nagle podrywającego się do góry, by pofrunąć po letnim niebie. Jednak nawet smok nie może wiecznie latać. Kiedy wznosi się zbyt wysoko i staje się zbyt arogancki, zostaje za szyję ściągnięty w dół i ponownie wpada w głębiny wód.

Ruch niebiańskiego smoka miał dla komentatorów różne znaczenie. Niektórzy współcześni badacze widzą w smoku jedynie zwykłą konstelację Smoka (Longa) w chińskiej astronomii, odbiorcy zaś tradycyjni odczytują go raczej jako symbol cesarza, władcy lub nawet cnotliwego człowieka. Obraz smoka wykorzystywano do wyrażania różnych treści filozoficznych, religijnych, literackich, a z pewnością także politycznych. Powodzenie, przypisywane Konfucjuszowi, zachowane w odkrytym niedawno rękopisie Yijing z Mawangdni, dotyczy jednego z ponadczasowych aspektów: ,,Jak powiedział mędrzec na temat rządzenia: przypomina ono wspinanie się na drzewo – im wyżej wchodzisz, tym bardziej boisz się tego, co poniżej.”

Przeświadczenie, że to, co jest niżej, pewnego dnia może wznieść się w górę, jest tak fundamentalne dla myśli chińskiej, iż nawet wyobrażenie czasu wiąże się z ruchem wertykalnym – przeszłość widoczna jest nad horyzontem, a przyszłość znajduje się poniżej niego. Ale czas, podobnie jak poruszający się smok, ma dla Chińczyków charakter cykliczny; kiedy to, co jest na dole, wznosi się, wówczas to, co jest u góry, zniża się, by kiedyś ponownie wznieść się w górę. Taka koncepcja czasu jest całkowicie odmienna od koncepcji typowej dla Zachodu, w której czas ma charakter liniowy. Potrafimy bez trudu wyobrazić sobie, że przyszłość stanie się przeszłością.

Mniej oczywiste dla nas jest natomiast, że zjawiska czasu przeszłego także staną się kiedyś przyszłością; słynne powiedzenie Sima Qiana (ok. 145-86 r. p.n.e.), pierwszego wielkiego historyka chińskiego, głosi: ,,Ci, którzy nie zapominają o przeszłości, są panami przyszłości.”

{…}

Dzisiaj na przykład wiadomo już, że dynastia Shang (panowanie od ok. 1500 r. p.n.e. do połowy XI w. p.n.e.), rządząca najstarszym w Chinach państwem, o którym istnieją przekazy historyczne, istniała obok innych znaczących i równie odrębnych kultur chińskich. Zatem już w starożytności cywilizacja chińska nie była jednoroczna. Pamiętając o tym, możemy przebyć daleką drogę w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie ,,kim są Chińczycy?”

źródło: Edward L. Shaughnessy 
,,Chiny. Kraj niebiańskiego smoka" (wyd. 2006)

UWAGA! Niniejsza książka, skąd pochodzi tekst, jest pracą zbiorową dziesięciu autorów. Zdjęcie haftowanego smoka z zającem oraz zdjęcie maski lwa (powyżej) również pochodzi z tej książki. Wyobrażenie żółtego smoka (trzeci od góry, przed haftem) jest fragmentem Pawilonu Dziewięciu Smoków w Zakazanym Mieście w Pekinie.

>>>

Witajcie, Kochani!

Jesteśmy już oficjalnie w okresie 2017 roku, a Wy właśnie przeczytaliście pierwszy oficjalny post na Twórczości.

Niniejszy temat wybrałam na tą okazję ze względu na kulturę chińską, która jest przodująca w oddawaniu klimatu bloga.

Chiny to nie tylko kraj i kultura, ale także stan umysłowy i duchowy – dlatego też jest tutaj najważniejszy ^.^

Z góry przepraszam, że musieliście tak długo czekać na ,,właściwe posty”. Blog powstawał na przestrzeni ponad miesiąca – dosłownie – i ciągle się tworzy. Lecz jego tematyka jest już całkowicie ustalona. Jak już wyjaśniałam, zmiany mogą jeszcze okresowo zachodzić w Playliście, lecz będzie to całkowicie naturalny proces – oczywiście miło mi będzie poznać Waszą opinię o niej.

Zatem mogę Wam śmiało przedstawić moje małe ,,sieciowe Państwo Środka”. Posty na nim będę publikowała raz na miesiąc, może dwa miesiące. W miarę możliwości mogę poinformować Was o moich nieplanowanych przerwach w Informacjach fabrycznych. 

Na zakończenie mogę Wam postawić pewne tematyczne pytanie: co Wy myślicie o Longu, czyli smoku orientalnym? 
Co sądzicie o postrzeganiu czasu przez chińskie społeczeństwo? Czym jest dla Was kultura Państwa Środka? 

Czekam na sugestie, i naturalnie, życzę wspaniałego pobytu na Twórczości! ^.^